Juf, het sneeuwt!!!!

Terwijl de sneeuw in wattige vlokken naar beneden dwarrelt, zie ik ineens Naïma weer voor me. In november gevlucht uit Somalië, ze was slechts enkele weken bij ons op school. Zich dagelijks verbazend, verwonderend, rondkijkend in het ritme van groep 4/5.  Onverwacht begon het te sneeuwen. Het wit van Naïma’s ogen werd groter dan de dikke vlokken die naar beneden kwamen. Ik zag haar blik, spoorde haar aan haar jas aan te doen en naar buiten te gaan. Door het raam zag de klas hoe Naïma haar armen wijd uit strekte, haar handen verbaasd sneeuw vingen. Met haar handen als kommetje rende ze terug naar binnen, compleet verbijsterd constaterend dat de sneeuw als water tussen haar vingers weglekte… Zo’n prachtig moment. De klas ging mee, jassen aan, genieten van de sneeuw, samen met Naïma.

Jaren later, andere werkplek. Voor schooltijd was het al flink aan het sneeuwen, kinderen kwamen dik ingepakt op school, sommige op sleetjes. Ik had geen klas, maar kon me al helemaal voorstellen hoe deze dag zou beginnen. Niet dus. Bij de ochtendkoffie ontstond een bijzonder gesprek met enkele middenbouwcollega’s. Er kon nu niet gespeeld worden, de reken- en taalinstructies waren broodnodig. Gelukkig was er het speelkwartier, zeiden ze. Terwijl ik mijn kantoor inging zag ik de kleuters buitelen, gooien, glijden. Het was van korte duur. Al spelend smolt de sneeuw, rond kwart over 10 was er nauwelijks meer een sneeuwbal te maken, laat staan te glijden. Speelkwartier, natte blubber, einde sneeuw.

Ik ben een voorstander van het volop benutten van onderwijstijd en ja, ik ben voor het optimaal leren. En dit is het gesprek wat ik met collega’s aan wil gaan: Wat is leren? Wanneer gebeurt leren? Wat gebeurt er als je binnen een rekeninstructie hebt, terwijl buiten de eerste sneeuw valt? Wat gebeurt er als je er af en toe voor kiest de boeken aan de kant te leggen en naar buiten gaat. Missen kinderen iets? Of ontdekken kinderen iets? Wat doet het met jou, met je groep?

Waar gaat het eigenlijk écht om, in ons onderwijs? Ik citeer Toon Hermans “De grote kunst zit altijd weer in het omgaan met je kansen. Als het geluk jouw kant op komt, dan moet je ermee dansen!”

Veel sneeuwpret!!

© Wilma van Esch

Woeste Willem ontmaskerd

Ingrid en Dieter Schubert schreven en illustreerden het prentenboek Woeste Willem, over een gepensioneerde, indrukwekkende, blaffende gigant die mensen op afstand houdt en imponeert. Een kleine jongen breekt door zijn pantser heen en ontdekt dat Woeste Willem nooit de avonturen beleefd heeft waarover hij zo beeldend vertelt. Hij kan niet zwemmen, is bang voor water. Zijn huis, zijn kleding en zijn voorkomen zijn één grote façade, een maskerade, die de kleine jongen liefdevol ontdoet van al zijn grootsheid.

In het dagelijks leven vind je ze ook veel, Woeste Willems en niet te vergeten Wilhelmina’s.  Imponerend, indrukwekkend, hun verhalen maken je klein. Wat zij allemaal wel niet hebben gedaan!! Ze weten precies wat te doen op het juiste moment. En vertellen jou hoe jij het ook zou kunnen doen. Ze twitteren, facebooken en publiceren hun heldendaden. Soms is dat fijn: Dan raak je geïnspireerd en fantaseer je jezelf als held. Krijg je ideeën hoe jij je monsters en zeerovers kunt verslaan.  En soms raak je gedeprimeerd, het ideaal lijkt onbereikbaar.

Gelukkig zijn er naast deze verhalen ook de verhalen zoals die van de familie Schubert en Hans Christian Andersen (de Nieuwe kleren van de Keizer). Verhalen die  op een lieve, ontwapenende manier relativeren en het grote imponerende terugbrengen naar de realiteit. Die vanuit eenvoudige waarneming en dialoog  de werkelijke aard en kwetsbaarheid laten zien van deze groteske verschijningen.

Misschien zijn we het wel allebei, de kleurrijke Woeste Willems en de onbevangen kinderen die hen doorzien. Ieder mens doet zich graag mooi en goed voor, toch?

Misschien is het ‘juiste midden’ een balans zien te vinden tussen jouw avonturen en verhalen vertellen en je te laten bevragen door mensen met een onbevangen, geïnteresseerde  intentie. Zodat jij, net als Woeste Willem, uiteindelijk met een zwembandje om op een vlot durft te pootjebaden.

© Wilhelmina van Esch