We
zijn op werkbezoek. Op de universiteiten van Hebron en Birzeit. Een boeiend
Erasmusproject waarbij innovatieve minoren en leerarrangementen ontwikkeld gaan
worden, in een samenwerkingsvorm met verschillende landen. Ik reis mee, omdat
ik tijd heb en nieuwsgierig ben. Als toeschouwer, inhoudelijk geïnteresseerd 'toerist'.
Een rol die nieuw voor me is. Voorafgaand
probeer ik me in te lezen, documentaires te bekijken. Wijs te worden uit de
westerse berichtgevingen over Israël en Palestina. En ik realiseer me hoe ongelooflijk
complex de situatie is. En dus hoe fijn het is, om gewoon de diepte in te mogen
gaan, mensen te mogen ontmoeten op hun werk- en privéterrein. Want we gaan ook
bij mensen thuis eten, Palestijnse collega's.
Na een intensieve werkochtend krijgen
we een rondleiding door de universiteit. We ontmoeten de docente Frans in haar
lokaal. Ze is aan het werk met een studente, die geïnteresseerd mee het gesprek
ingaat. Ze komt uit Bethlehem, is 22 en zit in haar laatste jaar. Ze vertelt
dat studeren duur is, dat er geen tegemoetkoming of beurs is, maar dat de
ouders graag betalen voor de studie van hun kinderen. Op de vraag of ouders
hier vermogend zijn wordt lachend gereageerd. Nee, ouders zijn arm, maar iedereen
gunt zijn kind een goede toekomst. Het verheugt me dat ik zoveel vrouwelijke
studenten zie, wat goed!
Na de rondleiding besluit ik terug te
gaan naar het hotel. Ik heb niet het idee dat ik veel toe kan voegen aan de
werksessies en ben vooral niet lekker. Op mijn weg terug naar het hotel ontmoet
ik opnieuw de studente uit het Franse lokaal. Ze vertelt honderduit. Hoe benauwend
ze het hier in de stad vindt. Bethlehem is mooier, opener. Dáár moet ik gaan
kijken en wandelen. Ze vertelt dat ze verloofd is, en laat vol trots haar
aanstaande echtgenoot zien. Het is haar neef. Op de foto draagt ze een
prachtige rode jurk en heeft een dikke bos krullend zwart haar. Dat ziet er
even anders uit dan de ingepakte, gesluierde vrouw die nu met me praat. Ik
vraag haar wat ze gaat doen als ze klaar is met de uni. Ze zegt dat het
studeren ongelooflijk zwaar is, dus dat ze heel erg uit gaat rusten. En zich
gaat voorbereiden op haar bruiloft in mei 2018. Op mijn vraag 'En dan?' kijkt
ze verbaasd. En dan, dan ben ik thuis. Ik ben dan getrouwd. Ik vraag haar
waarom ze een universitaire studie doet en vervolgens gaat trouwen en niets
meer met die studie doet. Ze kijkt me heel verwonderd aan. Iedereen stopt hier
na de uni. Vrouwen werken niet, mannen werken. Ze hoopt gauw kinderen te
krijgen en vertelt me over de bruiloft die drie dagen zal duren.
Dan vraagt ze me of ik met haar wil
gaan winkelen, er zijn veel bruidsmodezaken in Hebron. Of ik zin heb met haar
naar een jurk te kijken. Ik baal dat ik me helemaal niet lekker voel, maar voel
echt dat ik naar bed moet, even plat in het hotel. Wat een gemiste kans!!
Ter afscheid nodigt ze me uit voor
haar bruiloft. "I would be very pleased if you would come back and be our
guest at the wedding". Wat een prachtidee. Ik denk niet dat ik kom…
Wandelend richting hotel denk ik aan
de 80% (!) vrouwelijke studenten op deze universiteit. Die hoogopgeleid worden,
een specifieke richting kiezen. Dan trouwen en vervolgens thuis blijven. Ik
denk aan deze stad, waar ik bijna alleen maar mannen zie werken. De
consequenties voor de maatschappij. Het is natuurlijk een zegen voor de
opgroeiende kinderen dat zij hoogopgeleide moeders hebben die alle dagen voor
hen kunnen zorgen. Dat geeft een stevig fundament. Beter dan deze generatie
waar volgens de boekjes nog volop ongeletterdheid/analfabetisme heerst. Wellicht
beter nog dan het fundament wat onze kinderen krijgen. Maar ik kan bijna niet bedenken
wat de consequenties van deze keuzes zijn, wat dit betekent voor een
maatschappij.
Op de weg naar het hotel zie ik
nauwelijks vrouwen. Vooral veel mannen, overal zijn mannen. En ik zie kinderen,
te voet. Op weg naar huis, naar school? Geen idee. Sommigen sjouwen met plastic
zakken met groenten en fruit. Zijn ze aan het werk?
De eerste dag in Hebron, mijn
referentiekader schuurt en kraakt. Ik probeer zonder oordeel te kijken en
vooral te luisteren en ervaren. Nog veel te ontdekken…
©Wilma van Esch
Geen opmerkingen:
Een reactie posten